Veiligheidsrisico's Rusland

Let op! In 'rode' gebieden kan de Nederlandse ambassade u niet helpen. En in 'oranje' gebieden kan de Nederlandse ambassade u niet of waarschijnlijk minder goed helpen als u in de problemen komt. Dit geldt ook voor de door Rusland in bezit genomen gebieden die tot Oekraïne behoren. Nederland erkent deze annexatie niet.

Let op! De Nederlandse ambassade kan Nederlanders met de Russische nationaliteit geen consulaire bijstand bieden.

Rood: niet reizen

Reis niet naar:

• De aan Oekraïne grenzende regio's (oblasten) Brjansk, Koersk, Belgorod, Voronezj, Rostov en Krasnodar.

Op 24 februari 2022 is Rusland een oorlog tegen Oekraïne begonnen. Door deze oorlog is de veiligheidssituatie aan de Russische grens met Oekraïne onvoorspelbaar en gevaarlijk en kan deze zonder waarschuwing vooraf verder verslechteren.

• De Noordelijke Kaukasus: de autonome deelrepublieken Tsjetsjenië, Dagestan, Ingoesjetië, Kabardië-Balkarië (ook de regio Elbrus), Karatsjaj-Tsjerkessië, Noord Ossetië en de zuidelijke en oostelijke delen van Stavropolski Kraj (die grenzen aan Dagestan en Tsjetsjenië).

In deze regio’s komen lokale gewapende conflicten voor en is de kans op een  terroristische aanslag groot. Ook is er veel criminaliteit.

Lees meer informatie over de Krim in het reisadvies voor Oekraïne en over Abchazië en Zuid-Ossetië in het reisadvies voor Georgië.

Oranje: alleen noodzakelijke reizen

Reis alleen als het strikt noodzakelijk is naar de rest van Rusland. Bent u in Rusland en is uw verblijf niet (meer) noodzakelijk? Verlaat het land dan. De Nederlandse overheid kan u hier niet bij helpen.

Algemene veiligheidssituatie

Op 24 februari 2022 is Rusland een oorlog tegen Oekraïne begonnen. Door deze oorlog is de situatie aan de Russische grens met Oekraïne gevaarlijk en kan deze zonder waarschuwing vooraf verder verslechteren.

De Russische oorlog tegen en in Oekraïne heeft geleid tot een verslechterde relatie tussen Rusland en het Westen. De Russische overheid onderdrukt de vrijheid van meningsuiting van andersdenkenden, ook van buitenlanders, soms met zware gevolgen zoals langdurige gevangenisstraffen tot gevolg. Bijvoorbeeld, maar niet uitsluitend, als u uw (van het Russische standpunt afwijkende) mening of informatie geeft over de oorlog met Oekraïne, of als u informatie over het Russische leger en militaire operaties verspreidt.

Onverwachte ontwikkelingen komen voor, zoals het uitroepen van een 'bijzondere situatie'in bepaalde regio's, waardoor de overheid allerlei extra bevoegdheden krijgt.

In het najaar van 2022 is Rusland begonnen met een (gedeeltelijke) mobilisatie. Nederlanders met ook de Russische nationaliteit, moeten er rekening mee houden dat zij opgeroepen kunnen worden om te vechten in het Russische leger zodra zij Rusland inreizen.

De Russische wetten zijn streng en breed geformuleerd en de toepassing - ook gericht op buitenlanders - kan willekeurig zijn, soms met hoge gevangenisstraffen tot gevolg. Volgens de Russische wet is het delen van informatie die afwijkt van de Russische overheidsinformatie, bijvoorbeeld over de oorlog, strafbaar.

Niet toegankelijke gebieden

Een aantal gebieden, militaire zones en grensgebieden kunt u niet bezoeken zonder toestemming vooraf van de lokale autoriteiten. Een lijst van deze gebieden en de inreisregels vindt u op de website van de Russische overheid (informatie is in het Russisch en mogelijk alleen te lezen als u in Rusland bent). 

Bent u in zo’n gebied zonder toestemming? U riskeert een boete, arrestatie of uitzetting. Neem voor informatie contact op met de ambassade van Rusland in Den Haag (informatie in het Engels).

Terrorisme - risico op aanslagen

De oorlog vindt op Oekraïens grondgebied plaats, maar aanslagen komen ook voor op Russisch grondgebied.

Sinds het begin van de oorlog tegen Oekraïne zijn in Moskou en Sint-Petersburg gerichte aanslagen geweest waarbij dodelijke slachtoffers zijn gevallen. Kleinere aanslagen met molotovcocktails, zoals bij militaire registratiekantoren, komen in verschillende steden voor. Houd rekening met nieuwe aanslagen. Wees waakzaam op plekken waar veel mensen zijn, zoals een bus- en treinstation of vliegveld.

Militaire zones 

Militaire zones worden met borden aangegeven en zijn met hekken afgesloten. Alle militaire zones zijn gesloten voor buitenlanders. U mag daar niet komen. 

Verboden te fotograferen

Maak geen foto’s van militaire zones, militaire objecten of van strategisch belangrijke gebieden (zoals vliegvelden en stations). Er staan niet altijd borden dat fotograferen verboden is. U kunt aangehouden worden als u zo’n object of gebied fotografeert.  

LHBTIQ+

Lhbtiq+ personen (lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transgenders, intersekse personen, queers en personen die hun gender of seksualiteit anders benoemen) worden niet algemeen geaccepteerd in Rusland. Een wet verbiedt alle ‘uitingen die als propaganda gezien kunnen worden van niet-traditionele seksuele relaties’. Dit kan ruim geïnterpreteerd worden.

Wie deze wet overtreedt, kan te maken krijgen met de volgende straffen:

• een boete
• een administratieve detentie (gevangenhouding zonder tussenkomst van een rechter)
• gedwongen landuitzetting

Criminaliteit

Houd rekening met zakkenrollers en diefstal, vooral op drukke plekken in de grote steden zoals Moskou en Sint-Petersburg. 

Neem voor uw veiligheid voorzorgsmaatregelen:

• Let goed op uw geld en bezittingen. Draag geld, creditcards en andere waardevolle documenten onopvallend op uw lichaam (bijvoorbeeld in een daarvoor geschikt dun tasje of riem onder uw kleding). 
• Draag geen opvallende sieraden, horloges, juwelen of camera’s. 
• Kent u het gebied niet waar u bent? Ga niet na zonsondergang de straat op. Ook niet om te reizen. 
• Blijf overdag op uw hoede. Ook overdag vinden overvallen en berovingen plaats. 
• Bewaar uw paspoort, vliegticket en geld dat u niet direct nodig heeft op een veilige plek.
• Zorg dat u een kopie van uw paspoort bij u heeft.

• Bied geen verzet bij een overval of beroving. Verzet leidt vaak tot (meer) geweld.

Bent u overvallen of beroofd? Of is u iets anders overkomen? Doe altijd aangifte bij de lokale autoriteiten.

In Rusland komen regelmatig afrekeningen onder criminelen voor. Deze afrekeningen zijn niet direct gericht op buitenlanders.

In de hoofdstad Moskou worden buitenlandse kentekenplaten gestolen. Criminelen halen deze van buitenlandse auto’s af. Ze laten een briefje achter dat de platen tegen betaling terug te krijgen zijn. 

Racisme tegen buitenlanders

Racistisch geweld tegen buitenlanders of personen met een donkere huidskleur komt voor.

Demonstraties

Demonstraties komen voor in Rusland en kunnen tot geweld leiden. De politie treedt hard op. Ook voorbijgangers lopen het risico op aanhouding. Vermijd demonstraties en samenscholingen. Komt u terecht in een demonstratie? Verlaat deze plaats direct. 

Drugs

Het gebruik en verhandelen van verdovende middelen wordt in Rusland zwaar bestraft.

Rood: niet reizen

Reis niet naar:

• De aan Oekraine grenzende regio's (oblasten) Brjansk, Koersk, Belgorod, Voronezj, Rostov en Krasnodar.
• De Noordelijke Kaukasus: de autonome deelrepublieken Tsjetsjenië, Dagestan, Ingoesjetië, Kabardië-Balkarië (ook de regio Elbrus), Karatsjaj-Tsjerkessië, Noord Ossetië en de zuidelijke en oostelijke delen van Stavropolski Kraj (die grenzen aan Dagestan en Tsjetsjenië).

Het is te gevaarlijk om daarheen te reizen. Wat uw situatie ook is: ga er niet naartoe. Gaat u toch naar deze rode gebieden? Dat is uw eigen verantwoordelijkheid. De Nederlandse ambassade kan u niet helpen als u in de problemen komt.

Let op! Dit geldt ook voor de door Rusland in bezit genomen gebieden die tot Oekraïne behoren. Nederland erkent deze bezetting niet. In deze gebieden krijgt u geen consulaire bijstand van de Nederlandse ambassade in Rusland.

Oranje: alleen noodzakelijke reizen

• Reis alleen als het noodzakelijk is naar de rest van Rusland. Het is niet veilig om naar oranje gebieden met vakantie te gaan. Ga alleen als dit noodzakelijk is. Bijvoorbeeld voor familiebezoek bij een overlijden, ernstige ziekte of ongeval. Een toeristische reis is geen noodzakelijke reis.
• Gaat u toch naar de oranje gebieden? Dan is uw eigen verantwoordelijkheid. Bereid u goed voor. De Nederlandse ambassade kan u niet of waarschijnlijk minder goed helpen als u in de problemen komt.

Let op! Heeft u een Russisch en een Nederlands paspoort? De Russische autoriteiten zien u alleen als een Russisch staatsburger. Om deze reden kan de Nederlandse ambassade u geen consulaire bijstand bieden.

Lees de veelgestelde vragen over de situatie in Rusland

Blijf op de hoogte van de veiligheidssituatie

• Bent u in Rusland? Registreer uw verblijf in Rusland gratis via de Informatieservice van het ministerie van Buitenlandse Zaken. 
• Kies ‘Aanmelden + registratie bij ambassade’. Zo weet de Nederlandse ambassade dat u in Rusland bent. 
• U krijgt een melding per e-mail als het reisadvies verandert. Ook krijgt u bij een calamiteit of crisis, via e-mail of sms, extra informatie over de veiligheidssituatie. 
• Vertrekt u uit Rusland? Geef dit zo snel mogelijk door via de Informatieservice van het ministerie van Buitenlandse Zaken.